Gerallt Gymro

Gerallt Gymro
Cerflun o Gerallt yn Eglwys Gadeiriol Tyddewi
Ganwyd	c. 1146  Castell Maenorbŷr
Bu farw	1220s  Henffordd
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Prifysgol Paris
Galwedigaeth	mapiwr, hanesydd, ysgrifennwr, gweinidog yr Efengyl, gwleidydd, offeiriad Catholig
Swydd	caplan
Adnabyddus am	Topographia Hibernica
Tad	William de Barri
Mam	Angharad ferch Nest

Roedd Gerallt Gymro (neu Giraldus Cambrensis yn Lladin) (c.1146 – c.1223) yn eglwyswr a hanesydd canoloesol Cymreig. Ei enw bedydd oedd Gerald de Barri (Ffrangeg Normanaidd). Roedd yn ysgolhaig a chwaraeodd ran bwysig yng ngwleidyddiaeth eglwysig ei ddydd. Roedd o dras gymysg, hanner Cymreig, hanner Normanaidd ac mae hyn yn elfen amlwg yn ei agwedd a'i yrfa. Fe'i gwerthfawrogir yn bennaf heddiw am ei ddau lyfr arbennig am Gymru sy'n rhoi golwg unigryw ar fywyd y wlad ar ddiwedd y 12g.